Evropa sadrži popriličan broj zaštićenih područja. Broji preko 400 nacionalnih parkova.

Nacionalni park predstavlja područje koji se nalazi pod upravom države i zaštićen je većim dijelom od uticaja ljudi. Prema kategorijama Međunarodne unija za zaštitu prirode (engl. International Union for Conservation of Nature (IUCN)) nacionalni parkovi spadaju u drugu kategoriju u kojima se upravlja isključivo sa ciljem očuvanja i zaštite flore i faune i radi rekreacije. Kao što je već navedeno, Švedska je država sa najstarijim nacionalnim parkom (Kostervates) dok je Island država sa najvećim nacionalnim parkom (Vatnajokull) sa površinu od 8 100 km². Vatnajokull je pored toga što je nacionalni park ujedno i najveći glečer u Evropi. Na teritoriji Bosne i Hercegovine nalaze se četiri nacionalna parka, a oni su  Sutjeska, Kozara, Una i Drina.
NP Sutjeska osnovan je 1965. godine i ujedino je naš najstariji park, prostire se na 17 500 hektara. Nalazi se na granici Republike Srpske sa Crnom Gorom. U njemu se nalazi najviši vrh u BiH, Maglić, sa 2386 m.n.v i prašuma Perućica.

NP Kozara je osnovan 1967. u cilju zaštite kulturno-istorijskih i prirodnih vrijednosti planine Kozare, prostire se po pripanonskom području Unutrašnjih Dinarida i njegova površina je 3 520 hektara.

NP Una je proglašen 2008 godine, zauzima površinu od 19 800 hektara. Obuhvata područje  kanjonskog dijela gornjeg toka rijeke Une i područje kanjonskog dijela donjeg toka rijeke Unac od njenog ušća u Unu.

NP Drina najmlađi park, osnovan 2017. godine, prostire se na 6 315 hektara. Administrativno pripada Srebrenici.

Park prirode je zaštićeno područje, u kojima su za razliku od nacionalnog parka dozvoljene ljudske aktivnosti, ali bez narušavanja prirodne ravnoteže. Park prirode može da bude prirodni prostor kopna ili mora sa ekološkim karakteristikama koji su od nacionalne ili međunarodne važnosti. U Republici Srpskoj imamo 4 parka prirode, a to su park prirode Orjen, Cicelj, Una i Prača. Na teritoriji FBiH imamo 2 parka prirode: Hutovo Blato i Blidinje.

Park prirode Orjen proglašen je 1.10. 2020. godine, zauzima površinu od 16 715 hektara. Nalazi se na teritoriji grada Trebinja i predstavlja najveće zaštićeno područje u RS.

Park prirode Cicelj proglašen je 27.9.2018. godine, zauzima površinu od 330 hektara, nalazi se u opštini Čajniče.

Park prirode Una proglašen je 12.9.2019. godine i zauzima površinu od 2 772 hektara. Područje se nalazi na teritoriji opština Novi Grad, Kozarska Dubica, Krupa na Uni i Kostajnica.

Park prirode Prača proglašen je 23.4.2021. godine, zauzima površinu 4067 hektara, nalazi se na teritoriji opštine Rogatica.

Pored nacionalnih parkova i parkova prirode imamo stroge rezervate prirode; prašuma Janj i Lom, spomenike prirode, zaštićena staništa, zaštićeni pejzaže te park šume.

Po površini zaštićenih prirodnih dobara BiH se nalazi na posljednjem mjestu u odnosu na  ostale evropske države. Samo četri posto teritorije države spada u zaštićena područja.  

Tekst: Tatjana Sabljić